Πολύ θα ήθελα να βρεις τη μελέτη του Τριανταφυλλίδη, συνονόματε, και να τη μοιραστείς κάπως μαζί μας. Στο μεταξύ, να καταθέσω λίγες δικές μου σκέψεις. Έχουμε πει πόσο δύσκολη είναι η γενική σε κάποιες λέξεις της δημοτικής, ιδιαίτερα η γενική του πληθυντικού. Όχι όμως γιατί υπάρχει κάποιος κανόνας αρμονίας του σύμπαντος που το απαγορεύει. Απλώς δεν τις έχουν συνηθίσει τα αφτιά μας και, μόλις κάνουμε να ξεστομίσουμε κάτι σε –ακιού, ανασύρουμε γρήγορα την ασμίκρυντη λέξη αν μας έρθει εύκολα στο νου, ανακατεύουμε τη σύνταξη, κάνουμε τη δουλειά μας και εξακολουθούμε να κρατάμε αυτές τις γενικές στην απομόνωση.
Έτσι ακριβώς θα αντιδρούσα κι εγώ, στο πρώτο τουλάχιστον άκουσμα, στις περισσότερες απ’ αυτές, ενώ εγώ ο ίδιος θα απέφευγα να προκαλέσω διεκδικώντας κάποια τέτοια πρωτιά, π.χ. του γεροντακιού. Όμως, πράγμα περίεργο, δεν θα μόρφαζα ακούγοντας «του ζευγαρακιού», ίσως επειδή δεν έχει συνηθίσει το αφτί μου το «δημοτικό διαμέρισμα Ζευγαρακίου». Ενώ από την άλλη, θα καγχάσω αν ακούσω «του Δερβενακιού» ή «των Δερβενακιών».
Τι θα κάνουμε όμως με υποκοριστικά που δεν μπορούμε να τα αποσμικρύνουμε; Δεν θα πούμε «του σουβλακιού»; Γιατί όχι «του γκαζακιού»; Θα πούμε αυτό το γελοίο «του καζανακίου» για να μην πούμε «του καζανακιού»; Δύσκολο να πεις ότι είσαι «κάτοικος Καλαμακιού», αλλά «έκατσε μια μύγα στην άκρη του καλαμακιού» θα πω, όχι «του καλαμακίου». Άλλωστε, όσοι λένε «του καμακιού» και «των καμακιών» αγνοούν ή αδιαφορούν για το ότι πρόκειται για υποκοριστικό. Όπως άλλωστε και όταν λέμε «του καπακιού», «του παγκακιού», «του σακακιού», «του τασακιού».
Άλλωστε και το κοράκι-του κορακιού και το λαβράκι-του λαβρακιού και το μουστάκι-του μουστακιού και το χαντάκι-του χαντακιού, υποκοριστικά θεωρούνται. Αλλά δεν το σκεφτόμαστε, όπως δεν καθόμαστε να σκεφτούμε ότι τα «του μερακιού», «του σοκακιού», «του τσιρακιού» είναι από τούρκικες λέξεις.
Γιατί όχι λοιπόν και «του δισκακιού», «του γατακιού», «του κουμπακιού», «του κουτακιού», «του λαμπακιού», «του λουρακιού». Ναι, τρισύλλαβα τα περισσότερα αν κάτι πρέπει να μας πει αυτό, όπως ας πούμε ότι είναι απίθανο να πούμε «του φρεσκαρισματακιού».
Γενικότερα πάντως, πολλά που ήταν τέρατα προχτές, τα ακούμε σήμερα χωρίς να σηκώνουμε το φρύδι. Και δεν θα σηκώνουμε το φρύδι μεθαύριο για πολλά που είναι τέρατα σήμερα.
Ενώ λοιπόν κανένας δεν θα ενοχληθεί με τα παλιά κλισέ, π.χ. αντί πινακίου φακής, θα πούμε «του γερακιού», που είναι υποκοριστικό (ιέραξ). Και μόνο για να γελάσουμε θα λέγαμε «του σπανακίου» ή «μεταξύ τυρακίου και αχλαδίου». :)
