Διαβάζοντας το οδοιπορικό του 1890 του Gaston Deschamps Η Ελλάδα σήμερα, έπεσα σε ένα σχόλιο του συγγραφέα περί αποτυχημένων προσπαθειών εξελληνισμού ξένων όρων που με έκανε να χαμογελάσω, φέρνοντας στον νου μου συναδέλφους μας που 135 χρόνια πριν πρέπει να ένιωθαν όπως εμείς εδώ από τη δεκαετία του '90, με όλα τα "internet", "email", "download" κτλ. κτλ. :)
Όταν οι Ελληνίδες σταμάτησαν να φοράνε την εθνική τους ενδυμασία, που αποτελείται από μια πουκαμίσα και μερικά φλουριά, παρουσιάστηκε μια τεράστια δυσκολία. Καθώς ο εύθικτος πατριωτισμός των Ελλήνων δεν τους επέτρεπε να δεχτούν, επίσημα τουλάχιστον, τις λέξεις μιας ξένης γλώσσας, χρειάστηκε να ονομαστεί από την αρχή καθένα από τα μικρά κομμάτια τής χωρίς σχήμα αυτής φορεσιάς, που επινοήθηκε στη Δύση λόγω ψύχους και σεμνοτυφίας και υιοθετήθηκε στην Ανατολή χωρίς μέτρο, με όλες τις δυσκολίες και τους μπελάδες. Οι φιλόλογοι έπεσαν με τα μούτρα στη δουλειά. Για πρώτη φορά τώρα, το άγνωστο θέμα έγινε διασκεδαστικό και επιπόλαιο. Ο κορσές, με την πρώτη του εμφάνιση στις ακτές του Αιγαίου, βαφτίστηκε στηθόδεσμος, κατά λέξη ο «δεσμός του στήθους»∙ το πανταλόνι πήρε το όνομα περισκελίς, κατά λέξη «αυτό που περιβάλλει τα σκέλη». Οι ελληνιστές, ασυνήθιστοι σ' αυτές τις ασχολίες, γελούσαν πίσω από τα γυαλιά τους μ' αυτά τα αξιοθαύμαστα ευρήματα. Παρ' όλα αυτά, οι Αθηναίες σπάνια χρησιμοποιούν αυτές τις λέξεις, που τους φαίνονται πολύ μεγάλες και πολύ σοφές. Προτιμούν να λένε το κορσέ, το πανταλόνι, το μαντώ. Οι εγγράμματοι της Αθήνας εγκατέλειψαν τις ελεύθερες μεταφράσεις τους, και κάποια πρόσωπα μετάνιωσαν για τις ανούσιες περιφράσεις τους. (σελ. 54)
Εδώ και το πρωτότυπο (σελ. 31).
Όταν οι Ελληνίδες σταμάτησαν να φοράνε την εθνική τους ενδυμασία, που αποτελείται από μια πουκαμίσα και μερικά φλουριά, παρουσιάστηκε μια τεράστια δυσκολία. Καθώς ο εύθικτος πατριωτισμός των Ελλήνων δεν τους επέτρεπε να δεχτούν, επίσημα τουλάχιστον, τις λέξεις μιας ξένης γλώσσας, χρειάστηκε να ονομαστεί από την αρχή καθένα από τα μικρά κομμάτια τής χωρίς σχήμα αυτής φορεσιάς, που επινοήθηκε στη Δύση λόγω ψύχους και σεμνοτυφίας και υιοθετήθηκε στην Ανατολή χωρίς μέτρο, με όλες τις δυσκολίες και τους μπελάδες. Οι φιλόλογοι έπεσαν με τα μούτρα στη δουλειά. Για πρώτη φορά τώρα, το άγνωστο θέμα έγινε διασκεδαστικό και επιπόλαιο. Ο κορσές, με την πρώτη του εμφάνιση στις ακτές του Αιγαίου, βαφτίστηκε στηθόδεσμος, κατά λέξη ο «δεσμός του στήθους»∙ το πανταλόνι πήρε το όνομα περισκελίς, κατά λέξη «αυτό που περιβάλλει τα σκέλη». Οι ελληνιστές, ασυνήθιστοι σ' αυτές τις ασχολίες, γελούσαν πίσω από τα γυαλιά τους μ' αυτά τα αξιοθαύμαστα ευρήματα. Παρ' όλα αυτά, οι Αθηναίες σπάνια χρησιμοποιούν αυτές τις λέξεις, που τους φαίνονται πολύ μεγάλες και πολύ σοφές. Προτιμούν να λένε το κορσέ, το πανταλόνι, το μαντώ. Οι εγγράμματοι της Αθήνας εγκατέλειψαν τις ελεύθερες μεταφράσεις τους, και κάποια πρόσωπα μετάνιωσαν για τις ανούσιες περιφράσεις τους. (σελ. 54)
Εδώ και το πρωτότυπο (σελ. 31).