Οι μεταφραστές μπορεί να κάθονται τις ίδιες ώρες μπροστά στο μηχάνημα, αλλά οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν είναι διαφορετικής φύσης, διαφορετικού υποχώρου. Στα εγχειρίδια είναι κυρίως ορολογικές, όπου μπορεί να σε βοηθήσουν πιο εύκολα τα εργαλεία που έχεις (μνήμες, λεξικά κλπ). Στη λογοτεχνία και το δοκίμιο, η ορολογία και οι μνήμες πού να σε βοηθήσουν αν δεν καταλαβαίνεις σε βάθος τα νοήματα; Υποθέτω (δεν ξέρω) ότι στα ιατρικά ή τα νομικά θα είναι κάτι ενδιάμεσο (άλλος υποχώρος).
Ντοκ, αν ακολουθήσουμε αυτή τη λογική θα μπούμε σε πολύ επικίνδυνα μονοπάτια. Εδώ, ουσιαστικά, διαχωρίζουμε τη μετάφραση α) σε υψηλού επιπέδου πνευματικό έργο β) σε ενδιάμεσου επιπέδου πνευματικό έργο και γ) σε χαμηλού επιπέδου μαζικής παραγωγής έργο. Νομίζει κανείς ότι η μετάφραση εγχειριδίου ηλεκτρικής σκούπας είναι εύκολη
αν δεν καταλαβαίνεις τα νοήματα; Αν δεν εκφράζεται με φυσικότητα στη γλώσσα στόχο; Η ορολογία και οι μνήμες θα σου δώσουν την ορολογία, και τίποτε άλλο. Δέχομαι, στο σημείο αυτό, ότι για παρόμοια προϊόντα η σωστή μνήμη μπορεί να βοηθήσει πάρα πολύ στην επιλογή της ορολογίας. Και αν μιλάμε για ελάχιστες αλλαγές στο εγχειρίδιο -πχ. επόμενο μοντέλο, τότε δεν μιλάμε πια για μετάφραση, αλλά για τροποποίησή της. Οκ, μήλα-αχλάδια. Και πάλι, όμως, αν δεν ήξερα το αντικείμενο δεν θα τολμούσα μεταφράσω εγχειρίδιο για απινιδωτή-βηματοδότη. Τα εγχειρίδια προϊόντων όμως δεν είναι παρά ένα μικρό μέρος του τεράστιου φάσματος της τεχνικής μετάφρασης. Ποιος είπε ή ποιος κατάλαβε ότι η μνήμη ή η ορολογία επαρκούν για να κάνεις μια σωστή οικονομική ή νομική μετάφραση ή ιατρική αν
δεν καταλαβαίνεις σε βάθος τα νοήματα; Τόσα και τόσα νήματα εδώ μέσα δείχουν ότι το συγκείμενο παίζει τον σημαντικότερο ρόλο. Η εκμάθηση της ορολογίας είναι, βέβαια, απαραίτητη, αλλά από μόνη της δεν αρκεί να μεταφράσεις, αλλιώς θα αποστηθίζαμε ένα λεξικό και θα τέλειωνε το θέμα.
Για να δώσω ένα παράδειγμα, τον τελευταίο καιρό, με τις ενοποιήσεις των τραπεζών, έχω μεταφράσει ένα σωρό ενημερωτικά δελτία και ανακοινώσεις και αναλύσεις τραπεζών σε αντίστροφη μετάφραση. Είχα και μνήμες είχα και ορολογία και υλικό αναφοράς και απ' όλα. Σε αυτό που βοήθησε η ορολογία και οι μνήμες ήταν η συνοχή στην ορολογία που επέλεγε κάθε τράπεζα, πχ. άλλη επιλέγει να λέει debenture loan άλλη bond loan (φανταστικό παράδειγμα). Αν δεν έχεις γνώση του αντικειμένου, αν δεν καταλαβαίνεις σε βάθος τι στον κόρακα λέει το ρημάδι το πρωτότυπο, τι να σου κάνει η μνήμη; Ορολογία θα βρεις και στο iate. Αν δεν ξέρεις να φιλτράρεις, ποια ορολογία θα χρησιμοποιήσεις; Ξαναλέω και θα το ξαναλέω. Καλή και χρυσή η μνήμη και τα μεταφραστικά εργαλεία. Μπορεί να σε βοηθήσουν, ενδεχομένως να σε κάνουν πιο γρήγορο, αλλά δεν θα σε κάνουν καλύτερο μεταφραστή, ούτε θα μεταφράσουν από μόνα τους.