metafrasi banner

power station

Do Greek people in ordinary speech talk of a σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας [also accented ενεργείας] or an ηλεκτροπαραγωγικός σταθμός; or an εργοστάσιο ισχύος? There are so many terms in the various lexicons. Technical vocabulary in the spoken language tends to be more concise.:confused:
 
I think I would say εργοστάσιο της ΔΕΗ (factory/plant of the power company), although somehow inaccurately. I am not sure whether this is a remnant of my childhood or a widely used term, however...
(Anyway, Google is partly on my side).
 
Thanks, Marinos. You have raised another question: the Greek pronunciation of abbreviations. How do you pronounce ΔΕΗ; As δέη or δέλτα-έψιλον-ήτα?
What is the general rule. Foreigners find this matter difficult, even in English. In the Cypriot oral course I'm now studying the author talks without explanation of LGO speakers of Greek as opposed to mainland speakers. I am none the wiser?! :)
 
As a rule, I think abbreviations are stressed in the last syllable: δεή, οτέ, εότ, οασά...
 

nickel

Administrator
Staff member
Είναι μειονέκτημα των λεξικών μας το ότι δεν δίνουν συντομογραφίες μαζί με την προφορά τους. Το ΛΚΝ έχει προφορά αλλά δεν έχει συντομογραφίες, το ΛΝΕΓ έχει συντομογραφίες αλλά δεν έχει προφορές. Και δεδομένου ότι τα ακρωνύμια ΝΑΤΟ, ΗΠΑ, ΕΟΚΑ κ.ά. δεν τονίζονται στη λήγουσα ή οι συντομογραφίες ΕΣΣΔ, ΑΕ, ΚΚΕ κλπ έχουν ενδιαφέρουσες και διαφορετικές μεταξύ τους προφορικές εκφορές, ένας οδηγός προφοράς θα ήταν χρήσιμος και για τους ελληνόφωνους.

Να προσθέσω στο «εργοστάσιο της ΔΕΗ» που είπε ο Μαρίνος: ακόμα και το lamppost το λέμε συνήθως «κολόνα της ΔΕΗ». Είδες η ΔΕΗ;
 
Είναι ενδιαφέρον το θέμα, και κάπως μπλεγμένο. Στα αγγλικά υπάρχει η βολική διάκριση μεταξύ acronyms και initialisms: των αρκτικόλεξων που προφέρονται ως λέξεις –όπως στα παραπάνω παραδείγματα– και εκείνων που προφέρονται γράμμα γράμμα –π.χ. («πι χι»), Δ.Σ. («δέλτα σίγμα»), Μ.Μ.Ε. («μι μι έψιλον»)– αντίστοιχα. Στα ελληνικά, απ' όσο μπορώ να δω, δεν υφίσταται τέτοια διάκριση στην ορολογία, καθώς οι λέξεις «αρκτικόλεξο», «ακρωνύμιο» και «ακρώνυμο» είναι συνώνυμες μεταξύ τους. Η διαφορά όμως υπάρχει πρακτικά.

Γενικά τα initialisms είναι πιο δυσπρόφερτα από τα acronyms, αλλά στα ελληνικά αυτή η διαφορά είναι εντονότερη επειδή πολλά από τα γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου έχουν δισύλλαβα ή και τρισύλλαβα ονόματα*, σε αντίθεση με τη συντριπτική πλειοψηφία των αγγλικών. Από αυτό προκύπτουν ορισμένες τάσεις:

1) Εντοπίζω μια προτίμηση υπέρ των acronyms, όπου γίνεται, ώστε να μπορεί ο κόσμος να τα πει ευκολότερα. Σε αρκετές περιπτώσεις μπαίνει στο αρκτικόλεξο και δεύτερο ή και τρίτο γράμμα μιας λέξης, ώστε να βγει το acronym (π.χ. στο Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας, ΓΕΕΘΑ, ή στα Προγνωστικά Ποδοσφαίρου, ΠΡΟΠΟ). Αυτό βέβαια γίνεται και στα αγγλικά.
2) Επίσης έχουμε μεικτές περιπτώσεις, όπου μπορεί να πειραχτεί λίγο η προφορά για να καταλήξεις με αρκτικόλεξο τύπου acronym: τη Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδας (ΓΣΕΕ) θα την ακούσεις στις ειδήσεις όχι ως «γσεέ» αλλά με ένα εμβόλιμο έψιλον, «γεσεέ».
3) Ακόμα και σε περιπτώσεις initialisms η προφορά δεν ακολουθεί πάντα τα ονόματα των γραμμάτων. Ο Φόρος Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ) συνήθως προφέρεται «φι-πι-ά» και όχι το αναμενόμενο «φι πι άλφα», και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) συχνά ακούγεται ως «α-πι-θι» και όχι «άλφα πι θήτα».

Κανόνας σε αυτά τα πράγματα δυστυχώς δεν νομίζω να υπάρχει, και ο τρόπος που θα προφέρεις το κάθε μεμονωμένο αρκτικόλεξα μάλλον θα χρειαστεί έρευνα. (Παρεμπιπτόντως, βλέπω ότι το αντίστοιχο άρθρο στη Βικιπαίδεια χρησιμοποιεί αρκετά από τα ίδια παραδείγματα με μένα.) Πάντως αν δεις ότι ένα αρκτικόλεξο εναλλάσσει σύμφωνα και φωνήεντα με τρόπο που να μπορεί να τα προφέρεις με ευκολία (ΔΕΔΔΗΕ, ΚΤΕΛ, ΠΑΟΚ, ΕΤΕ, ΕΛΤΑ), μάλλον είναι acronym. Αν πάλι έχεις δύο ή περισσότερα σύμφωνα στη σειρά που δεν προφέρονται εύκολα στα ελληνικά, μάλλον δεν είναι.

Α, και κάτι ακόμα. Όταν έχεις φωνήεντα που μπορούν να συνδυαστούν, κοιτάς τις αρχικές λέξεις. Η Επιχείρηση Ύδρευσης και Αποχέτευσης Πρωτεύουσας (ΕΥΔΑΠ) προφέρεται «εϊδάπ» και όχι «εβδάπ» επειδή το έψιλον και το ύψιλον ανήκουν σε ξεχωριστές λέξεις. Παρομοίως, η Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (ΔΟΥ) προφέρεται «δόι» και όχι «δου».


* 9 μονοσύλλαβα, 11 δισύλλαβα (μαζί με το ιώτα, καταχρηστικά) και 4 τρισύλλαβα στα ελληνικά, ενώ στα αγγλικά μόνο το w δεν είναι μονοσύλλαβο, αν και έχει κάνει αρκετή ζημία με το "www".
 

daeman

Administrator
Staff member
...
Να σας θυμίσω ένα καλό φόρουμ :whistle: :

ΕΝΦΙΑ: Προφορά

Επίθετα (και ουσιαστικά) με αρκτικόλεξο ως πρώτο συνθετικό

Ξένες συντομογραφίες και η προφορά τους


... You have raised another question: the Greek pronunciation of abbreviations. How do you pronounce ΔΕΗ; As δέη or δέλτα-έψιλον-ήτα?


Για άλλες ιδέες:

π.χ. - Τζίμης Πανούσης


ΕΛ.ΤΑ., Η.Λ.Π.Α.Π., Η.Σ.Α.Π., Ο.Σ.Ε., Ο.Γ.Α. και Φ.Κ.Ε
Ε.Π.Ε., Ο.Ε., Α.Ε., Υ.Π.Π.Ε., ΚΟΥΠΛΕ

Α.Τ.Α., Α.Τ.Ε., Ε.Τ.Β.Α., Ε.Τ.Ε., Ο.Ο.Σ.Α., Κ.Θ.Β.Ε.,
ΠΕΡ.ΠΑ, ΕΛ.ΚΕ.ΠΑ., ΠΑΡΚ.ΚΕ., Π.Α.Ε., ΚΟΥΠΛΕ,

Ε.ΔΗ.Κ., Ε.Ρ.Ε., Ε.Ν.Ε.Π., Ν.Δ., Κ.Κ.Ε. (μ-λ),
Ε.Ι.Ν.Α.Π., ΕΣ.Υ., Γ.Σ.Ε.Ε., Δ.Σ., ΖΟΥΛΟΥ

Δ.Ε.Η., ΠΑ.ΣΟ.Κ., Κ.Α.Π.Η., Ο.Τ.Ε.,
ΚΥ.ΣΥΜ., ΚΥ.Σ.Ε.Α., Γ.Ε.Ε.Θ.Α., Γ.Ε.Σ.,
Κ.Κ.Ε., ΣΕ.ΛΕ.ΤΕ., Κ.Α.Τ.Ε.
...



... Foreigners find this matter difficult, even in English. ...

... muddled by mind altering acronyms :p:
...
LBJ - Hair soundtrack


LBJ took the IRT
Down to 4th Street USA
When he got there
What did he see?
The youth of America on LSD

LBJ IRT
USA LSD

LSD LBJ
FBI CIA

FBI CIA
LSD LBJ

And while we're off the topic of the Vietnam war era, from POTUS, FLOTUS, SCOTUS, etc.:

“Excuse me, sir. Seeing as how the VP is such a VIP, shouldn't we keep the PC on the QT? 'Cause if it leaks to the VC he could end up MIA, and then we'd all be put out in KP."

http://lexilogia.gr/forum/showthrea...US-SCOTUS-κ-λπ&p=159030&viewfull=1#post159030

Μια καλούτσικη ερασιτεχνική απόδοση που βρήκα:

Αφού ο Α.Π. είναι ΒΙΠ,
τότε η Π.Κ. να μείνει Α.Α. ...
μήπως την κόψει η Κ.Υ.Π.
και μείνουμε με τον Π. στο Χ.

:)

π.χ. = πι χι (χι χι :-))
 
Είναι μειονέκτημα των λεξικών μας το ότι δεν δίνουν συντομογραφίες μαζί με την προφορά τους. Το ΛΚΝ έχει προφορά αλλά δεν έχει συντομογραφίες, το ΛΝΕΓ έχει συντομογραφίες αλλά δεν έχει προφορές.

Αλήθεια, τα ΛΚΝ και ΛΝΕΓ, που τα έχουμε ψωμοτύρι εδώ μέσα, πώς τα προφέρει κανείς;

Να προσθέσω στο «εργοστάσιο της ΔΕΗ» που είπε ο Μαρίνος: ακόμα και το lamppost το λέμε συνήθως «κολόνα της ΔΕΗ». Είδες η ΔΕΗ;

Αμ βέβαια, ανεξάρτητους φανοστάτες δεν έχουμε πολλούς επειδή οι δρόμοι μας είναι γεμάτοι με ξύλινους στύλους. (Και αυτούς τους φανοστάτες που βάζουν καμιά φορά, τους αποκεφαλίζουν τα διερχόμενα φορτηγά επειδή βρίσκονται πολύ κοντά στο κράσπεδο. Ίσως το κάνουν επίτηδες οι δημοτικές αρχές· όσο περνάνε τα χρόνια τόσο πιο κυνικός γίνομαι για τη λογική τής μίζας.)

Εν τω μεταξύ, για τις συγκριτικά σπανιότερες κολόνες τού ΟΤΕ έχω πετύχει τον όρο «τηλεφωνικός στύλος», ίσως πιο συχνά σε μεταφράσεις (όπως και «τηλεγραφικός στύλος»). Ηλεκτρικό στύλο ακόμα δεν έχω πετύχει, όμως, και δεν ξέρω αν παίζει ρόλο η ατυχής ομοιότητα με την ηλεκτρική στήλη, τη μπαταρία δηλαδή.
 

nickel

Administrator
Staff member
Αλήθεια, τα ΛΚΝ και ΛΝΕΓ, που τα έχουμε ψωμοτύρι εδώ μέσα, πώς τα προφέρει κανείς;

Λουκουνού και Λ’νεγ (το δεύτερο σαν να ήταν αφρικανική λέξη)
 

daeman

Administrator
Staff member
Αλήθεια, τα ΛΚΝ και ΛΝΕΓ, που τα έχουμε ψωμοτύρι εδώ μέσα, πώς τα προφέρει κανείς;

Λουνέγ (με παράγωγα από άλλο θέμα, μπαμπινιωτ-ικά) και λουκουνού ή σπανίως λικινί, με παράγωγα λουκουνιστές ή λουκουνικοί. Και το ΧΛΝΕΓ το λέω χουλουνουγού, ενώ το ΜΗΛΝΕΓ μηλνέγ. Μιλφέιγ να δω ποιος θα βγάλει, να πέσουμε με τα μούτρα.


Εν τω μεταξύ, για τις συγκριτικά σπανιότερες κολόνες τού ΟΤΕ έχω πετύχει τον όρο «τηλεφωνικός στύλος», ίσως πιο συχνά σε μεταφράσεις (όπως και «τηλεγραφικός στύλος»). Ηλεκτρικό στύλο ακόμα δεν έχω πετύχει, όμως, και δεν ξέρω αν παίζει ρόλο η ατυχής ομοιότητα με την ηλεκτρική στήλη, τη μπαταρία δηλαδή.

«Στύλοι της ΔΕΗ», οι παλιοί ξύλινοι (όπως οι «στύλοι του ΟΤΕ»). Κολόνες λέμε συνήθως τις τσιμεντένιες ή μεταλλικές, όχι όμως αυτούς:

...


Η μικρή ΔΕΗ. :D

που λέγονται πυλώνες ή πύργοι, ενώ οι τεχνικοί που ανεβαίνουν εκεί ψηλά, σε στύλους, κολόνες ή πυλώνες, λέγονται «εναερίτες».
 
«Στύλοι της ΔΕΗ», οι παλιοί ξύλινοι (όπως οι «στύλοι του ΟΤΕ»). Κολόνες λέμε συνήθως τις τσιμεντένιες ή μεταλλικές.

Εδώ έχουμε κατά κύριο λόγο ξύλινους στύλους και ακούω πολύ το «κολόνα» – από κόσμο που δεν έχει σχέση με το αντικείμενο, βέβαια. Δεν ξέρω αν παίζει ρόλο και η ιστορία μας στη Κατερίνη: μέχρι το 2007 λειτουργούσε το εργοστάσιο εμποτισμού τού ΟΣΕ, όπου εκτός απ' τους στρωτήρες επεξεργάζονταν και στύλους.
 

SBE

¥
Είπατε διάφορα για τα εργοστάσια της ΔΕΗ και ξεχάσατε τον θερμοηλεκτρικό/ υδροηλεκτρικό σταθμό.
 
There are lots of interesting points here for me to try to assimilate from Nickel, the good Duke and 'Man. I have learnt the pronunciation of many Greek abbreviations en passant but it seems to me that a basic list of the common ones designed for the Greek student who has like me found the need to ask about their pronunciation would be simpler and more useful. I have two questions to ask:
Why does Nickel say είδες η (not τη) δεή;
How does 'Man's μηλνέγ relate to μιλφέιγ; I didn't understand the sentence Μιλφέιγ να δω ποιος θα βγάλει, να πέσουμε με τα μούτρα.:(
Does it mean that 'Man will bet a custard slice to see who will set to it so we will go at it hammer and tongs? Hardly sense I've made of it!!!!
 

nickel

Administrator
Staff member
Why does Nickel say είδες η (not τη) δεή;

"Είδες η ΔΕΗ;" was a slogan in DEH adverts of the late 1970s. The meaning was, if one wishes to be expansive about it, "Have you heard of DEH's latest achievements?" Here's a more recent advert using the same slogan.

 
In order to understand the structure of the sentence, you have to think it as "είδες [τι κάνει/τι έκανε] η ΔΕΗ;"
 
Thanks, both for the answer to that question. Can you translate Daeman's enigmatic μιλφέιγ να δω ποιος θα βγάλει, να πέσουμε με τα μούτρα. I also have forgotten Duke's η λογική της μίζας. Does μίζα here mean 'bribe', since 'starter motor' seems to make no sense? Or have I missed something obvious? :)
 
Well, speaking of μιλνέγ (ΜΗΛΝΕΓ) Daeman remembered μιλφέιγ (mille-feuille) through the similarity of sounds. And: "(speaking of *milneg), who will bring forth a millefeuille, so that we go at it (eat it) hammer and tongs?"
And yes, μίζα here is of course the bribe. Duke implies that it might be possible that the municipal authorities make lampposts too low so as they be broken down easily by passing trucks. New lampposts, new bribes for the municipality. (Far-fetched, and Duke himself says so.)
 
Thanks for the explanation, Marinos. In the U.K. we generally call a mille-feuille a 'custard slice'. In fact, it's my favourite cake! The multiple meanings of the word βγάζω/βγάνω is one of the hardest things for Greek learners to come to grips with.:)
BTW, How does να δω fit in to 'Man's sentence? Why is it necessary because it makes complete sense without it?
 
Top