metafrasi banner

implosion = ενδόρρηξη

nickel

Administrator
Staff member
Από το ODE:
implode verb collapse or cause to collapse violently inwards: [NO OBJ. ] both the windows had imploded | [WITH OBJ. ] the plasma implodes the fuel. — implosion noun.

Από τη Wikipedia:
Implosion is a process in which objects are destroyed by collapsing on themselves. The opposite of explosion, implosion concentrates matter and energy. An example of implosion is a submarine being crushed from the outside by the hydrostatic pressure of the surrounding water.

Στο ΛΝΕΓ:
ενδόρρηξη (η) {-ης κ. -ήξεως | -ήξεις, -ήξεων} ΦΥΣ. το φυσικό φαινόμενο που συνίσταται στη βίαιη θραύση προς τα μέσα στερεού σώματος, συνήθ. ενός σωλήνα με κενό αέρος, όταν δέχεται εξωτερική πίεση ανώτερη από τα όρια μηχανικής αντοχής των τοιχωμάτων του. [ΕΤΥΜ < ένδο- + ρήξη (βλ.λ.), μετάφρ. δάνειο από αγγλ. implosion].

Στο ΛΝΕΓ δεν έχει ρήμα, αλλά μπορούμε να έχουμε διάφορες περιφράσεις για το implode (εκρήγνυται προς τα μέσα, καταρρέει προς τα μέσα, υφίσταται ενδόρρηξη, ή προκαλεί ενδόρρηξη στη μεταβατική χρήση). Αν χρησιμοποιήσουμε ρήμα, καλό είναι να το κλίνουμε σαν το λόγιο εκρήγνυμαι: Το σύστημα ενδορρήγνυται.

Διαφωνώ με όλες τις απόψεις που φιλοξενούνται εδώ.

  • Δεν χρειάζεται *έρρηξη (ούτε *ένρηξη — σιγά μην ξαναρχίσουμε το παιχνίδι έρρινο / ένρινο). Μπορεί να λέμε ότι το ενδο- δείχνει τι συμβαίνει στο εσωτερικό, αλλά προκειμένου να έχουμε δύσχρηστες και δυσνόητες λέξεις γινόμαστε πιο έξυπνοι από τους κανόνες (βλέπε ενδοστρεφής).
  • Όχι *ενδόρηξη. Η λέξη έχει καθιερωθεί με δύο -ρ-. Ενδόρρηξη. Έτσι μπήκε στο Penguin το 1974.
  • Όχι *ερρηγνύομαι, *ενδορηγνύομαι ή *ενδορρηγνύομαι. Ενδορρήγνυμαι όπως εκρήγνυμαι.

Μην πάτε να μας χαλάσετε τις καλές συνήθειες.
 

nickel

Administrator
Staff member
Το λήμμα ενδόρρηξη από τον Πάπυρο:

ενδόρρηξη, η (αγγλ. και γαλλ. implosion) (Φυσ.)• φυσικό φαινόμενο, σύμφωνα με το οποίο ένα στερεό σώμα, συνήθως ένας σωλήνας κενού, όταν δέχεται εξωτερική πίεση ανώτερη από τα όρια μηχανικής αντοχής τών τοιχωμάτων του, θραύεται κατά βίαιο τρόπο, τείνοντας να συγκεντρωθεί σε μικρότερο όγκο. Ως παραδείγματα είναι δυνατό να αναφερθούν η ενδόρρηξη τής οθόνης μιας συσκευής τηλεόρασης ή η ενδόρρηξη ενός υποβρυχίου. Το φαινόμενο τής ενδόρρηξης, εξάλλου, αξιοποιείται και στην περίπτωση ορισμένων πυρηνικών όπλων, έτσι ώστε να πραγματοποιείται μεγαλύτερη συμπύκνωση τών πυρηνικών εκρηκτικών υλικών, η οποία θα έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση τής δραστικότητάς τους. Με τον ίδιο όρο χαρακτηρίζεται, τέλος, και ένα σύνολο πραγματοποιούμενων εκρήξεων οι οποίες συνδυάζονται κατά τέτοιον τρόπο ώστε τα αποτελέσματά τους να συγκλίνουν προς ορισμένο σημείο.
Ειδικότερα, στην περίπτωση μιας συσκευής τηλεόρασης, η συνολική εξωτερική δύναμη που ασκείται λόγω ατμοσφαιρικής πίεσης σε μια οθόνη με διαγώνιο 60 εκατοστομέτρων είναι τής τάξης τών 10 τόννων. Έτσι, σε περίπτωση ρήξης της, απελευθερώνονται σε εξαιρετικά μικρό χρονικό διάστημα σημαντικά ποσά ενέργειας, τα οποία είναι δυνατό να προκαλέσουν σοβαρές καταπονήσεις στο περιβάλλον.

Με την ευκαιρία: Στο διαδίκτυο, εκτός από τις χιλιάδες εκρήγνυται και εκρήγνυνται, υπάρχουν και μερικές δεκάδες *εκρηγνύεται και *εκρηγνύονται. Δεν ξέρω αν θα έχουν διάδοση στο μέλλον, προς το παρόν είναι αδόκιμοι τύποι.
 
Top