metafrasi banner

Don Juan του λόρδου Βύρωνα

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Καλημέρα. Να ρωτήσω αν υπάρχει έγκριτη μετάφραση του Don Juan του λόρδου Βύρωνα; Συγκεκριμένα, με ενδιαφέρει το εξής απόσπασμα:

Good company ’s a chess-board- there are kings,
Queens, bishops, knights, rooks, pawns; the world ’s a game;
Save that the puppets pull at their own strings,
Methinks gay Punch hath something of the same.
My Muse, the butterfly hath but her wings,
Not stings, and flits through ether without aim,
Alighting rarely:- were she but a hornet,
Perhaps there might be vices which would mourn it.


Ευχαριστώ
 

nickel

Administrator
Staff member
Καλημέρα. Μπορεί να μην είναι χρήσιμη, αλλά αυτήν αλίευσα και οφείλω να την καταθέσω. Είναι η μετάφραση του Γ. Πολίτη σε πεζό, από τον Γ΄ τόμο των Λόρδου Βύρωνος Ποιημάτων (Αθήνα, 1871), Άσμα 13ον, στροφή 89:

Η καλή συναναστροφή είναι ως το ζατρίκιον, εν ω υπάρχουσι βασιλείς, βασίλισσαι, επίσκοποι, ιππόται, κλέπται, τοκογλύφοι· ο κόσμος είναι παίγνιον, με μόνην την διαφοράν ότι τα νευρόσπαστα αυτού έχουσιν εν εαυτοίς τας χορδάς της κινήσεως· μοι φαίνεται ότι δύνανται ωσαύτως να παραβληθώσι προς τα πρόσωπα αστειοτάτης κωμωδίας. Η εμή Μούσα, ήτις είναι χρυσαλλίς έχουσα μόνον πτερά και ουδέν κέντρον, περιίπταται ασκόπως ένθεν κακείσε και σπανίως αναπαύεται· εάν ήτο σφηξ, ίσως ήθελε προξενήσει θρήνον εις τας κακίας.
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Προφανώς ο Γ. Πολίτης δεν ήξερε από ζατρίκιον και πολύ περισσότερο από σκάκι, όμως (σχεδόν) τα πάντα είναι κάπου και κάπως χρήσιμα... :) Πολλά ευχαριστώ για τον κόπο nickel.
 

nickel

Administrator
Staff member
Ιδιαίτερα η μετάφραση των pawns σε «τοκογλύφοι» είναι αριστουργηματική. Πάντα είχα την απορία ποια λεξικά χρησιμοποιούσαν οι μεταφραστές εκείνου του καιρού. Και αν τα άνοιγαν όσο συχνά θα έπρεπε.
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Πάντως, για το pawn -> τοκογλύφος πες ότι μπερδεύτηκε με το ενέχυρο. Από ποια σημασία του rook βγήκε ο κλέφτης δεν καταλαβαίνω... :confused:
 

Zazula

Administrator
Staff member
rook1, n. 2. a sharper at cards or dice; swindler.
–v.t. 3. to cheat; fleece; swindle.
(Και στη Ματζέντα: 1. γδύνω πελάτη (σε λογαριασμό), 2. εξαπατώ, 3. κλέβω στα χαρτιά)

Δηλαδή εννοείτε πως εδώ ο Βύρων ΔΕΝ επιδιώκει την αμφισημία των rook και pawn; Εγώ ήμουν βέβαιος, και το θαύμασα. Τόσο έξω έπεσα; :(
 

nickel

Administrator
Staff member
Από ποια σημασία του rook βγήκε ο κλέφτης δεν καταλαβαίνω... :confused:
Είχε παλιά τη σημασία του απατεώνα και του χαρτοκλέφτη, από rook = κουρούνα (ίσως με επίδραση του crook). Αλλά και η κίσσα κατάντησε κλέφτρα, τα 'χει η ζωή αυτά. :)

Για την αμφισημία δεν ξέρω τι να σου πω, Ζαζ, αφού σωστά απαριθμεί και αναφέρει τα κομμάτια του σκακιού.
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Πάντως, για το pawn -> τοκογλύφος πες ότι μπερδεύτηκε με το ενέχυρο. Από ποια σημασία του rook βγήκε ο κλέφτης δεν καταλαβαίνω... :confused:

Αφού έγραψα εκατό φορές (με κόπυ-πέηστ βέβαια :D) θα κοιτάω πρώτα τα λεξικά μου να πω ότι μου φαίνεται πολύ ενδιαφέρουσα η παρατήρηση του Ζάζουλα πως ο λόρδος μας χρησιμοποίησε άψογα τα κομμάτια του σκακιού για κοινωνική κριτική. Εδώ ίσως έχει σημασία να αναφέρω ότι ο πύργος (rook) στα χρόνια του Βύρωνα λεγόταν πολύ συχνά ακόμη castle (από όπου και το castles για το ροκέ) και επομένως ίσως η επιλογή του rook να μην είναι τυχαία...
 
Top