εχεμύθεια, αλλά ακριτομυθία (όπως στιχομυθία και παραμυθία)

nickel

Administrator
Staff member
Από το ΛΝΕΓ πληροφορούμαι ότι εκτός από ακριτομυθία υπάρχει και εσφαλμένο ακριτομύθεια. Βέβαια, πρέπει να ομολογήσω ότι, όταν το ΛΝΕΓ χαρακτηρίζει κάτι «(εσφαλμ.)», δεν πιάνω αμέσως το μεγάλο φτυάρι. Στην ίδια κατηγορία ανήκει π.χ. το βογκώ, το γλιτώνω, η γόπα, το καταχωρώ, και πολλά άλλα που με κάποια μεζούρα μπορεί να κρίνονται εσφαλμένα, αλλά που το μέτρο της χρήσης τα βγάζει βασιλιάδες (δηλ. επικρατέστερους τύπους, κύρια λήμματα στα άλλα λεξικά κ.λπ.).

Όμως η *ακριτομύθεια έτσι γραμμένη δεν δίνει πολλά ευρήματα — μετά κόπου πενήντα. Τα πολλά ευρήματα τα δίνει η *ακριτομύθια. 1.500 γκουγκλιές, με πρώτο εύρημα τη λέξη στη Livepedia, που δεν την ξέρει αλλιώς.

Δεν ξέρω αν επηρεάζει ο τονισμός ή η ορθογραφία της εχεμύθειας, αλλά οι λέξεις είναι παραμυθία, στιχομυθία, ακριτομυθία. Μάλιστα, στους αρχαίους δεν υπήρχε εχεμύθεια, αλλά μόνο εχεμυθία.


ακριτομυθία κλπ. > 8.940 γκουγκλιές
 
Ο Γεωργακάς λημματογραφεί και τους δυο τονισμούς, και ακριτομΥθια, και ακριτομυθΙα, και λέει ότι ο προπαροξύτονος προήλθε από τον παροξύτονο κατ' αναλογία προς την εχεμύθεια. Ο Μπ. ίσως θέλει να κάνει τελειότερη την αναλογία και γιαυτό γράφει το εσφ. -μύθεια, που είναι εσφαλμένα εσφαλμένο διότι, όπως λες, σπάνιο. Το καλό εσφαλμένο είναι το -μύθια, που έχει ανευρέσεις σε δόκιμους συγγραφείς (ο Γεωργακάς αποδελτιώνει Ξενόπουλο). Εικάζω ότι παλιότερα θα γραφόταν πολύ το ακριτομύθια. Το θυμάμαι και στον Καραγάτση αλλά μπορεί να πέφτω έξω.

Το αστείο είναι ότι το ΕΛΝΕΓ δεν έχει την ετυμολογία της λέξης ακριτομυθία. Αν την ξέρεις, πας στο λ. εχεμύθεια όπου αναφέρει και την ακριτομ.

Και σε μια παλιά εφημερίδα είχα βρει και την πρωτότυπη "ακριτομήθεια".
 
Top