Ασπροπάρης τυροκόμος
- Thread starter MAKIS
- Start date
...
Διάφορες εκδοχές, ουσιαστικά όμως δύο, η λαϊκή σύνδεση με την κτηνοτροφική παράδοση και το χρώμα των φτερών του:
Ο Ασπροπάρης ζει κοντά στον άνθρωπο εδώ και χιλιάδες χρόνια. Αναφέρεται σε πολλές ιστορίες και θρύλους, και θεωρείται ιερός σε πολλούς πολιτισμούς. Κανένα άλλο είδος δεν έχει τόσο πολύ συνδεθεί με μύθους, θρύλους, παραδόσεις και μαντικές πράξεις στις ορεινές κοινότητες της Ελλάδας. Είναι ο μόνος γύπας στον κόσμο που μεταναστεύει και οι χωρικοί πιστεύουν ότι κουβαλάει στην πλάτη του τον κούκο φέρνοντας την άνοιξη και την καλοτυχία καθορίζοντας με τη μαγική του παρουσία την υγεία και την προκοπή των κτηνοτρόφων, το πήξιμο του γιαουρτιού, την παραγωγή του τυριού (εξ ου και η τοπική του ονομασία "Τυροκόμος"), ενώ συμμετέχει σε γάμους, ακόμη και «τσουράπια» φέρνει στα παιδιά.
Στην αρχαία Αίγυπτο τιμούσαν το είδος αυτό σαν σύμβολο γονεΐκής φροντίδας. Είναι το πρώτο πουλί στον κόσμο που προστατεύτηκε με νόμο από τους Φαραώ, με ποινή θανάτου, αναγνωρίζοντας έτσι την σημαντική του συμβολή στην καθαριότητα των οικισμών από τα σκουπίδια και τα υπολείμματα της τροφής των ανθρώπων. Αποτελώντας το πρώτο γράμμα της αιγυπτιακής αλφάβητου, το ιερογλυφικό που προφέρεται "ah", το πουλί ονομάστηκε και «κοτόπουλο του Φαραώ». Θεωρήθηκε το σύμβολο της Ίσιδας, θεάς της γονιμότητας, της μητρότητας και της μαγείας, η οποία συχνά απεικονίζονταν με ανοιχτά φτερά. Κατά την αρχαιότητα οι Ασπροπάρηδες φώλιαζαν στις πυραμίδες της Γκίζας, αλλά σήμερα η μόνη μας ευκαιρία να τους δούμε εκεί είναι στα ιερογλυφικά των πέτρινων τοίχων τους. Άλλο ένα άλλο εύρημα από την Αίγυπτο είναι ένα χάλκινο ειδώλιο της θεάς Αφροδίτης που φορά καπέλο με τη μορφή ενός Ασπροπάρη.
lifeneophron.eu/gr/Relation_to_human.html
Η μεγαλύτερη συγκέντρωση ασπροπάρη στην Ευρώπη έχει παρατηρηθεί στην περιοχή των Μετεώρων, όπου είναι γνωστός ως «τυροκόμος» ή «χελωνοφάης». Αλλά ακόμη κι εκεί ο αριθμός τους έχει μειωθεί δραματικά. Τα ενήλικα έχουν ωχρό λευκό σώμα με μαύρα φτερά τα οποία έχουν άνοιγμα 155 με 170 εκατοστά. Πρόκειται για μεταναστευτικό είδος το οποίο έρχεται στην περιοχή μας κάθε Άνοιξη από την Αφρική.
www.tovima.gr/ecology/article/?aid=406575
Το σημαντικότερο ίσως από αυτά είναι ο γύπας που ονομάζεται ασπροπάρης και ζει κυρίως γύρω από τα βράχια των Μετεώρων. Χρόνια τώρα αποτελούσε τον μόνιμο εαρινό επισκέπτη της περιοχής και ήταν αναπόσπαστα συνδεδεμένος με την κτηνοτροφική παράδοση, σε σημείο που ονομάζεται και τυροκόμος. Τα τελευταία 10 χρόνια ο πληθυσμός του είδους έχει κυριολεκτικά καταρρεύσει αφού από τα 50 περίπου ζευγάρια που αριθμούσε παλαιότερα έχουν απομείνει μόνο 2.
www.trikalavoice.gr/news/2014/03/12/o-asproparis-se-eyropaiko-programma-toy-1oy-epal-trikalon
Ο Ασπροπάρης (Neophron Percnopterus η επιστημονική ονομασία του) είναι το μικρότερο είδος γύπα της Ευρώπης και απειλούμενο, όπως και τα άλλα είδη γύπα. Το ενδιαφέρον είναι ότι στην περιοχή των Μετεώρων παρατηρείται η μεγαλύτερη συγκέντρωση της Ευρώπης.
Παρόλα αυτά, και εδώ ο αριθμός τους έχει μειωθεί δραματικά, αφού παλιότερα η παρουσία τους ήταν κοινή σε όλα τα χωριά των Αντιχασίων. Σε αυτά ήταν γνωστός σαν «Τυροκόμος» λόγω του χρώματος των φτερών του αλλά και σαν «Χελωνοφάης» αφού οι χελώνες είναι μέρος της διατροφής του. Επειδή μάλιστα δεν μπορεί να σπάσει το καβούκι τους, τις αρπάζει και τις πετά από μεγάλο ύψος στα βράχια ώστε να σπάσει τα καύκαλο και να μπορέσει να τις φάει.
www.trikalasport.gr/oiko/birds/asproparis.htm
Διάφορες εκδοχές, ουσιαστικά όμως δύο, η λαϊκή σύνδεση με την κτηνοτροφική παράδοση και το χρώμα των φτερών του:
Ο Ασπροπάρης ζει κοντά στον άνθρωπο εδώ και χιλιάδες χρόνια. Αναφέρεται σε πολλές ιστορίες και θρύλους, και θεωρείται ιερός σε πολλούς πολιτισμούς. Κανένα άλλο είδος δεν έχει τόσο πολύ συνδεθεί με μύθους, θρύλους, παραδόσεις και μαντικές πράξεις στις ορεινές κοινότητες της Ελλάδας. Είναι ο μόνος γύπας στον κόσμο που μεταναστεύει και οι χωρικοί πιστεύουν ότι κουβαλάει στην πλάτη του τον κούκο φέρνοντας την άνοιξη και την καλοτυχία καθορίζοντας με τη μαγική του παρουσία την υγεία και την προκοπή των κτηνοτρόφων, το πήξιμο του γιαουρτιού, την παραγωγή του τυριού (εξ ου και η τοπική του ονομασία "Τυροκόμος"), ενώ συμμετέχει σε γάμους, ακόμη και «τσουράπια» φέρνει στα παιδιά.
Στην αρχαία Αίγυπτο τιμούσαν το είδος αυτό σαν σύμβολο γονεΐκής φροντίδας. Είναι το πρώτο πουλί στον κόσμο που προστατεύτηκε με νόμο από τους Φαραώ, με ποινή θανάτου, αναγνωρίζοντας έτσι την σημαντική του συμβολή στην καθαριότητα των οικισμών από τα σκουπίδια και τα υπολείμματα της τροφής των ανθρώπων. Αποτελώντας το πρώτο γράμμα της αιγυπτιακής αλφάβητου, το ιερογλυφικό που προφέρεται "ah", το πουλί ονομάστηκε και «κοτόπουλο του Φαραώ». Θεωρήθηκε το σύμβολο της Ίσιδας, θεάς της γονιμότητας, της μητρότητας και της μαγείας, η οποία συχνά απεικονίζονταν με ανοιχτά φτερά. Κατά την αρχαιότητα οι Ασπροπάρηδες φώλιαζαν στις πυραμίδες της Γκίζας, αλλά σήμερα η μόνη μας ευκαιρία να τους δούμε εκεί είναι στα ιερογλυφικά των πέτρινων τοίχων τους. Άλλο ένα άλλο εύρημα από την Αίγυπτο είναι ένα χάλκινο ειδώλιο της θεάς Αφροδίτης που φορά καπέλο με τη μορφή ενός Ασπροπάρη.
lifeneophron.eu/gr/Relation_to_human.html
Η μεγαλύτερη συγκέντρωση ασπροπάρη στην Ευρώπη έχει παρατηρηθεί στην περιοχή των Μετεώρων, όπου είναι γνωστός ως «τυροκόμος» ή «χελωνοφάης». Αλλά ακόμη κι εκεί ο αριθμός τους έχει μειωθεί δραματικά. Τα ενήλικα έχουν ωχρό λευκό σώμα με μαύρα φτερά τα οποία έχουν άνοιγμα 155 με 170 εκατοστά. Πρόκειται για μεταναστευτικό είδος το οποίο έρχεται στην περιοχή μας κάθε Άνοιξη από την Αφρική.
www.tovima.gr/ecology/article/?aid=406575
Το σημαντικότερο ίσως από αυτά είναι ο γύπας που ονομάζεται ασπροπάρης και ζει κυρίως γύρω από τα βράχια των Μετεώρων. Χρόνια τώρα αποτελούσε τον μόνιμο εαρινό επισκέπτη της περιοχής και ήταν αναπόσπαστα συνδεδεμένος με την κτηνοτροφική παράδοση, σε σημείο που ονομάζεται και τυροκόμος. Τα τελευταία 10 χρόνια ο πληθυσμός του είδους έχει κυριολεκτικά καταρρεύσει αφού από τα 50 περίπου ζευγάρια που αριθμούσε παλαιότερα έχουν απομείνει μόνο 2.
www.trikalavoice.gr/news/2014/03/12/o-asproparis-se-eyropaiko-programma-toy-1oy-epal-trikalon
Ο Ασπροπάρης (Neophron Percnopterus η επιστημονική ονομασία του) είναι το μικρότερο είδος γύπα της Ευρώπης και απειλούμενο, όπως και τα άλλα είδη γύπα. Το ενδιαφέρον είναι ότι στην περιοχή των Μετεώρων παρατηρείται η μεγαλύτερη συγκέντρωση της Ευρώπης.
Παρόλα αυτά, και εδώ ο αριθμός τους έχει μειωθεί δραματικά, αφού παλιότερα η παρουσία τους ήταν κοινή σε όλα τα χωριά των Αντιχασίων. Σε αυτά ήταν γνωστός σαν «Τυροκόμος» λόγω του χρώματος των φτερών του αλλά και σαν «Χελωνοφάης» αφού οι χελώνες είναι μέρος της διατροφής του. Επειδή μάλιστα δεν μπορεί να σπάσει το καβούκι τους, τις αρπάζει και τις πετά από μεγάλο ύψος στα βράχια ώστε να σπάσει τα καύκαλο και να μπορέσει να τις φάει.
www.trikalasport.gr/oiko/birds/asproparis.htm
Με πολύ περίεργο τρόπο αλλάζουν χρώμα τα φτερά του, για να είναι αυτά που έδωσαν το όνομα στο πουλί:
The adult's plumage is white, with black flight feathers in the wings. Wild birds usually appear soiled with a rusty or brown shade to the white plumage, derived from mud or iron-rich soil. Captive specimens without access to soil have clean white plumage.
http://en.wikipedia.org/wiki/Egyptian_vulture#Description
Περκνόπτερος σημαίνει «με μελανόστικτες φτερούγες».
Σε αγγλικό κείμενο διαβάζω:
Vultures’ arrival is linked with children’s couplets and magic actions for health, fortune, marriage and success in dairy products.
https://globaljournals.org/ev/GJSFR/Earlyview_GJSFR_(E)_Vol_13_Issue_3.pdf
Αλλά θα ήθελα περισσότερες εξηγήσεις για τη σύνδεση με την τυροκομία.
