«Αλησμονιά» και «λησμονιά» γιατί έχουν την ίδια σημασία;
- Thread starter pre
- Start date
...
Διότι αυτό το α- δεν είναι το στερητικό, αλλά το λαϊκότροπο και λογοτεχνικό προτακτικό:
αλησμονιά η : (λαϊκότρ.) λησμονιά. [< λησμονιά με ανάπτ. προτακτ. α- [SUP]3[/SUP] κατά το συγγ. λησμονώ> αλησμονώ]
[Λεξικό Τριανταφυλλίδη]
α- [SUP]3 [/SUP]: (λαϊκότρ., λογοτ.) προτακτικό· μπαίνει από αναλογία ή συνεκφορά στην αρχή ουσιαστικών, επιθέτων και ρημάτων που αρχίζουν από σύμφωνο: (βδέλλα) αβδέλλα, (λυγαριά) αλυγαριά, (μασχάλη) αμασχάλη, (μάχη) αμάχη· αράθυμος· αδράχνω.
[μσν. προτακτ. α- από συμπροφ. με το αόρ. άρθρο και ανασυλλ.: μσν. μασχάλη > αμασχάλη [mia-ma > miama > mi-ama], ράθυμος > αράθυμος [ena-ra > enara > en-ara] · στα ρ. από συμπροφ. με τα ρηματ. μόρια να, θα: δράχνω > αδράχνω [na-δra > naδra > n-aδra] ]
[Λεξικό Γεωργακά]
α-[SUP]1[/SUP] [a] ① prothetic in nouns and adjs: αβδέλλα, αμασκάλη, ανάμα, απαλάμη, απήγανος; αράθυμος (ράθυμος), αψηλός (ψηλός) | in verbs: αδράχνω
② in place of original ε or ο in nouns, adjs, verbs and advs: άντερο, αργαλειός, αχινός, αγγίζω (ε-), αργάζω (ε-); αφαλός (ομφ-), αρφανός (ο-); άξαφνα (έ-), απάνω (ε-)
[prothesis and substitution of α- developed in conjunction w. the articles and other words]
«Κι ο Μπερναντόνε ταυροκοίταξε γύρα του, καπνοί ανέβαιναν απ' το κεφάλι του, δάγκασε τα χείλια του να μη βλαστημήξει, έσφιξε τον μπόγο στην αμασκάλη του κι έφυγε, χτυπώντας μανιασμένος ξοπίσω του την πόρτα.»
~ Ν. Καζαντζάκης, Ο φτωχούλης του Θεού
«Μπροστά σ’ αυτή τη φρίκη, οι δυο μεθυσμένοι «συνάδερφοι» δε μπορούσανε να σταθούνε. Και πιάνοντας ο ένας τον άλλο από την αμασκάλη φύγανε τρεκλίζοντας, ενώ τα βαριά τους άρβυλα με τις σιδερένιες πρόκες βροντούσανε πάνου στα ξύλινα σκαλοπάτια της εξωτερικής σκάλας του σπιτιού.»
~ Κ. Βάρναλης, Φιλολογικά Απομνημονεύματα
«γριά μάνα! της φωνάζουν
πού την πας τη λάμπα;
όμως μέσ’ στα χωράφια της Αβίλας δες σαλέψαν
ύποπτες σκιές μ’ αυτόματα στην αμασκάλη
κι ως από μακρυά εφάνταζε σαν άστρο
το φως που είχε βγαλθή στο παραθύρι
άρχισαν λίγο λίγο ν’ αντηχούν κιθάρες»
~ Ν. Εγγονόπουλος, «εις Παύλον Πικασσό»
Ποιος είν' αυτός ο αψηλός;
Καλώς μας βρήκες.
Διότι αυτό το α- δεν είναι το στερητικό, αλλά το λαϊκότροπο και λογοτεχνικό προτακτικό:
αλησμονιά η : (λαϊκότρ.) λησμονιά. [< λησμονιά με ανάπτ. προτακτ. α- [SUP]3[/SUP] κατά το συγγ. λησμονώ> αλησμονώ]
[Λεξικό Τριανταφυλλίδη]
α- [SUP]3 [/SUP]: (λαϊκότρ., λογοτ.) προτακτικό· μπαίνει από αναλογία ή συνεκφορά στην αρχή ουσιαστικών, επιθέτων και ρημάτων που αρχίζουν από σύμφωνο: (βδέλλα) αβδέλλα, (λυγαριά) αλυγαριά, (μασχάλη) αμασχάλη, (μάχη) αμάχη· αράθυμος· αδράχνω.
[μσν. προτακτ. α- από συμπροφ. με το αόρ. άρθρο και ανασυλλ.: μσν. μασχάλη > αμασχάλη [mia-ma > miama > mi-ama], ράθυμος > αράθυμος [ena-ra > enara > en-ara] · στα ρ. από συμπροφ. με τα ρηματ. μόρια να, θα: δράχνω > αδράχνω [na-δra > naδra > n-aδra] ]
[Λεξικό Γεωργακά]
α-[SUP]1[/SUP] [a] ① prothetic in nouns and adjs: αβδέλλα, αμασκάλη, ανάμα, απαλάμη, απήγανος; αράθυμος (ράθυμος), αψηλός (ψηλός) | in verbs: αδράχνω
② in place of original ε or ο in nouns, adjs, verbs and advs: άντερο, αργαλειός, αχινός, αγγίζω (ε-), αργάζω (ε-); αφαλός (ομφ-), αρφανός (ο-); άξαφνα (έ-), απάνω (ε-)
[prothesis and substitution of α- developed in conjunction w. the articles and other words]
«Κι ο Μπερναντόνε ταυροκοίταξε γύρα του, καπνοί ανέβαιναν απ' το κεφάλι του, δάγκασε τα χείλια του να μη βλαστημήξει, έσφιξε τον μπόγο στην αμασκάλη του κι έφυγε, χτυπώντας μανιασμένος ξοπίσω του την πόρτα.»
~ Ν. Καζαντζάκης, Ο φτωχούλης του Θεού
«Μπροστά σ’ αυτή τη φρίκη, οι δυο μεθυσμένοι «συνάδερφοι» δε μπορούσανε να σταθούνε. Και πιάνοντας ο ένας τον άλλο από την αμασκάλη φύγανε τρεκλίζοντας, ενώ τα βαριά τους άρβυλα με τις σιδερένιες πρόκες βροντούσανε πάνου στα ξύλινα σκαλοπάτια της εξωτερικής σκάλας του σπιτιού.»
~ Κ. Βάρναλης, Φιλολογικά Απομνημονεύματα
«γριά μάνα! της φωνάζουν
πού την πας τη λάμπα;
όμως μέσ’ στα χωράφια της Αβίλας δες σαλέψαν
ύποπτες σκιές μ’ αυτόματα στην αμασκάλη
κι ως από μακρυά εφάνταζε σαν άστρο
το φως που είχε βγαλθή στο παραθύρι
άρχισαν λίγο λίγο ν’ αντηχούν κιθάρες»
~ Ν. Εγγονόπουλος, «εις Παύλον Πικασσό»
Ποιος είν' αυτός ο αψηλός;
Καλώς μας βρήκες.
Marinos
¥
Α γεια σου, αυτήν ακριβώς την εκτέλεση έψαχνα! :up:
...
Δεν ημπορώ να κάμω αλλιώς, μα θα σε σγουραφήσω
Να σε βαστώ 'ς τον κόρφο μου, να μη σ' αλησμονήσω
—Όντε θα ξεχωρίζωμε, ίντα θα μου χαρίσης;
—Ένα φιλί 'ς το μάγουλο να μη μ' αλησμονήσης
Άσματα κρητικά μετά διστίχων και παροιμιών, 1876
Α(γ)άπα με, πουλλάτσιμ μου, γιατί τσ' εγώ αν ετζήσω
πέτρα θα κάμω την καρτζά να μη σ' αλησμονήσω
Παραδοσιακό Καρπάθου
Πήγα να πιω και γω νερό, φιλώ τα μάτια της τα δυo
να πιω και να γιομίσω και να μη σ’ αλησμονήσω
Ποιος είδε πράσινο δεντρί (Ανατ. Θράκης), Δόμνα Σαμίου
Χριστός ανέστη, μάτια μου - Δόμνα Σαμίου
Στίχοι: παραδοσιακοί (Πασχαλιάτικα δίστιχα από το Μελί Ερυθραίας της Μικράς Ασίας), Μουσική: παραδοσιακή
Ρος Ντέιλι: πολίτικη λύρα, Ανιές Αγκοπιάν: κανονάκι, Ιωάννα Άντριους: ούτι, Μιχάλης Κλαπάκης: τουμπελέκι
Όμορφη που 'ναι η Λαμπρή απ' όλες τσι σκολάδες
που βγάζουν την Aνάσταση μ' ολόχρυσες λαμπάδες
Έβγα να με δεις που ήρθα
τ' άστρι μ' έφερε τη νύχτα
Όμορφη που 'ναι η Λαμπρή με όλα τα ζουμπούλια
που σμίγουνε οι λέφτεροι μ' όλα τα κοπελούδια
Bιόλα μου και κατιφέ μου
δε σ' αλησμονώ ποτέ μου
Όμορφη που 'ναι η Λαμπρή, φέρνει το καλοκαίρι
που λουλουδίζουν τα βουνά και χαίρεται τ' αγέρι
Σένα πρέπει, σένα πρέπει
το γαρίφαλο στην τσέπη
Δεν ημπορώ να κάμω αλλιώς, μα θα σε σγουραφήσω
Να σε βαστώ 'ς τον κόρφο μου, να μη σ' αλησμονήσω
—Όντε θα ξεχωρίζωμε, ίντα θα μου χαρίσης;
—Ένα φιλί 'ς το μάγουλο να μη μ' αλησμονήσης
Άσματα κρητικά μετά διστίχων και παροιμιών, 1876
Α(γ)άπα με, πουλλάτσιμ μου, γιατί τσ' εγώ αν ετζήσω
πέτρα θα κάμω την καρτζά να μη σ' αλησμονήσω
Παραδοσιακό Καρπάθου
Πήγα να πιω και γω νερό, φιλώ τα μάτια της τα δυo
να πιω και να γιομίσω και να μη σ’ αλησμονήσω
Ποιος είδε πράσινο δεντρί (Ανατ. Θράκης), Δόμνα Σαμίου
Χριστός ανέστη, μάτια μου - Δόμνα Σαμίου
Ρος Ντέιλι: πολίτικη λύρα, Ανιές Αγκοπιάν: κανονάκι, Ιωάννα Άντριους: ούτι, Μιχάλης Κλαπάκης: τουμπελέκι
Όμορφη που 'ναι η Λαμπρή απ' όλες τσι σκολάδες
που βγάζουν την Aνάσταση μ' ολόχρυσες λαμπάδες
Έβγα να με δεις που ήρθα
τ' άστρι μ' έφερε τη νύχτα
Όμορφη που 'ναι η Λαμπρή με όλα τα ζουμπούλια
που σμίγουνε οι λέφτεροι μ' όλα τα κοπελούδια
Bιόλα μου και κατιφέ μου
δε σ' αλησμονώ ποτέ μου
Όμορφη που 'ναι η Λαμπρή, φέρνει το καλοκαίρι
που λουλουδίζουν τα βουνά και χαίρεται τ' αγέρι
Σένα πρέπει, σένα πρέπει
το γαρίφαλο στην τσέπη